De symboliek van het snuffelen

In 2014 zijn dankzij een aantal welwillende medewerkers van het Rijksinstituut voor Volkgezondheid en Milieu in Bilthoven en door de bemiddeling van Ed Buijsman een aantal monitoren voor luchtverontreiniging van de eerste generatie opgenomen in de collectie van Museum Boerhaave, het museum voor de geschiedenis van de natuurwetenschappen en de geneeskunde, in Leiden. Dit was voor Ad Maas, conservator Natuurwetenschappen van het museum, en Ed Buijsman aanleiding om een artikel te schrijven over het allereerste automatische meetapparaat voor zwaveldioxide, al gauw in het publieke domein een snuffelpaal genoemd, dat in Nederland is gebruikt.

Uit de inleiding van het artikel: 'Sinds een jaar is Museum Boerhaave in Leiden de trotse eigenaar van een viertal lucht verontreinigings monitoren. Ze behoorden tot het Nationale Meetnet voor Luchtverontreiniging (NML) dat in de jaren zeventig vorm kreeg. In hun grijze kunststof bekisting lijken de apparaten over weinig zeggingskracht te beschikken – een probleem dat meer modern wetenschappelijk erfgoed treft. Wie de kisten opent, ziet echter interessante techniek in ontwikkeling, en wie het verhaal achter de apparaten uitvlooit, ontdekt dat we hier allerminst met kleurloze registratie-instrumenten te maken hebben, maar met apparaten die in de jaren zeventig en tachtig een grote publieke bekendheid verwierven.'

Maas, A. & Buijsman, E., 2014, De symboliek van het snuffelen. Hoe een luchtverontreinigingsmonitor uitgroeide tot nationaal symbool, Studium. 7(2), 97–104. DOI: http://doi.org/10.18352/studium.9571

Snuffeplaal

Een zogeheten snuffelpaal van het Nationaal Meetnet voor Luchtverontreiniging ergens in Twenthe. Het eigenlijke meetapparaat bevindt zich in de behuizing. De lucht waarin de concentratie van zwaveldioxide wordt gemeten, wordt via de pijp links van het huisje aan gezogen en naar het meetapparaat geleid.
Foto archief RIVM.

Logo LUVO