Zinloze woorden
Een weerman durfde op de televisie te zeggen: 'Ja, u weet het: avondrood, water in de sloot.' En dat was niet de eerste keer. Al eens eerder hebben we de staf gebroken (afkeuren, laken, veroordelen) over dezelfde weerman die zonder een spier in het gezicht te vertrekken op serieuze toon over de IJsheiligen sprak. Of zou het schertsend zijn bedoeld? Zo klonk het niet. Deze weerman van wie we de naam niet zullen noemen, afficheert zichzelf nota bene als klimaatonderzoeker. Het ware beter geweest als deze weerman had uitgelegd welke de herkomst is van het fenomeen IJsheiligen om het vervolgens op een vriendelijke manier bij het grofvuil te zetten. En dan nu weer aankomen met avondrood alsof het echt waar is. Nee, voor dergelijke zinloze woorden kunnen we weinig waardering opbrengen. Als je nu iets wilt doen om het weersvoorspelling in diskrediet te brengen is een dergelijk onzinnige uitspraak doen. De weersvoorspelling - door velen het weerbericht genoemd. Wat eigenlijk een veel betere benaming is, want de weerman besteedt altijd een deel van zijn aan het weer dat is geweest. Daar blijkt altijd een plausibele verklaring voor - heeft het toch al zo moeilijk. Terecht of niet, er wordt veel over geklaagd; vooral in de categorie 'Het regent al weer'.*
Een ander voorbeeld in de categorie 'Zinloze woorden' is de uitdrukking: 'Even afkloppen.' Afhankelijk van plaats en tijd kunnen daar nog bijkomen: 'Alleen aan de onderkant', van de tafel wel te verstaan. Of 'alleen op onbewerkt hout', of alleen op een specifieke houtsoort. Wat ons vooral stof tot nadenken gaf, is dat iemand niet mag worden gefeliciteerd vóór de dag van de verjaardag. Want dat 'brengt ongeluk'. Wij hebben echter nooit gehoord dat iemand die voor zijn verjaardag al werd gefeliciteerd, daarna werd getroffen door een of ander onheil. Misschien hebben onze lezers daar ervaring mee. Wij zouden het graag horen. Nu zijn al deze merkwaardige, zeg maar onzinnige gewoontes natuurlijk eenvoudig wetenschappelijk te onderzoeken in een dubbelblind onderzoek. Maar waarom zou iemand zoiets onderzoeken als je niet op voorhand al een vermoeden van een oorzakelijke relatie hebt? Nee, het is allemaal onzin en in dit geval een vorm van bijgeloof. Categorie: vrijdag de dertiende en onder een ladder doorlopen (en zeker niet op vrijdag de dertiende).
Gaat het in de gegeven voorbeelden nog om bijgeloof, met geloof is het ook een vreemde zaak. Onlangs kwam namelijk bij de redactie een e-mail binnen met de mededeling: 'Weet Voortschrijdende Inzichten dat er nog altijd zendingswerk bestaat?' Nee, dat wisten we niet en eerlijk gezegd begrepen we ook niet goed waarom we dit bericht ontvingen. Toch nieuwsgierig geworden gingen we ons eerst maar eens oriënteren. Daarover misschien een andere keer.
* Het KNMI liet ons desgevraagd weten dat het in de periode 1991-2020 650 uur regende; dat is 7,4% van de tijd.
Voor de periode 1981-2010 was dat 660,5 uur ofwel 8% van de tijd.
